Przekazanie towaru nieznanemu oszustowi nie stanowi WDT

Autor: Łukasz Matusiakiewicz

Dodano: 11 grudnia 2023
dd7b89d762acbc4c182e37b10fc0dedd96314417-xlarge

Warunkiem opodatkowania VAT wywozu towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju jest to, aby takiemu wywozowi towarzyszyło przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Aby doszło do dostawy towaru, po stronie dostawcy musi istnieć wola przekazania innemu podmiotowi władztwa nad rzeczą.

Polska firma nawiązała kontakt z osobą, która podawała się za działającą w imieniu spółki z Włoch, będącej producentem i dystrybutorem tkanin. Spółka włoska miała być więc zainteresowana nabyciem produktów wytwarzanych przez wnioskodawcę tj. dzianiny pod nazwą markizeta.

W związku z brakiem zapłaty za towar w przewidzianym terminie polski podatnik skontaktował się z włoską spółką w celu ponaglenia uregulowania należności. Włoski podmiot poinformował firmę polską, że osoba z którą wnioskodawca współpracował nigdy nie reprezentowała ich firmy, podmiot ten nigdy nie zamawiał markizety, jak również nie otrzymał faktur za zakup towaru, w związku z czym nie jest zobowiązany do ich zapłaty. W wyniku powyższych okoliczności wnioskodawca złożył zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa do Prokuratury.

Zdaniem podatnika, w istocie mamy tu do czynienia z kradzieżą towarów i nie jest ona czynnością opodatkowaną VAT.

Natomiast w ocenie organu została zrealizowana dostawa towarów, w ramach której nastąpił wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego UE (Włochy). Co prawda dostawa ta nastąpiła na rzecz innego podmiotu niż wskazuje na to prowadzona przez stronę korespondencja, a w konsekwencji wystawione przez stronę faktury. Niemniej jednak nie zmienia to faktu, że dostawa towarów miała miejsce. Podmiot, który zamówił towar uzyskał de facto możliwość korzystania z tych towarów tak jak właściciel. 

Sąd uchylił interpretację. Przypomniał, że warunkiem opodatkowania podatkiem VAT wywozu towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju jest to, aby takiemu wywozowi towarzyszyło przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Aby doszło do dostawy towaru, po stronie dostawcy musi istnieć wola przekazania innemu podmiotowi władztwa nad rzeczą. Jak uznał Sąd:

„Musi być to zatem transakcja zamierzona przez stronę, którą strona chciała sfinalizować ze znanym stronie kontrahentem, firmą włoską. Tymczasem, strona na skutek wprowadzenia w błąd co do podmiotu będącego kupującym towar, nie przeniosła prawo do rozporządzania towarem na podmiot włoski, znany na rynku i wiarygodny, lecz wydała towar oszustowi, podszywającemu się pod rzeczywiście funkcjonującą na rynku włoskim firmę, doprowadzając do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Nie można przy tym pominąć, iż na gruncie ustawy VAT istotne jest, aby adresat dostawy był znany, także w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Nie można przenieść prawa do rozporządzania towarem na nieznany, nieustalony podmiot, gdyż bezsprzecznie wykracza to poza sferę woli podmiotu wykonującego dostawę, a nadto uniemożliwia kontrolę obrotu i rozliczeń podatkowych. Uwzględniając obiektywne standardy obrotu gospodarczego i opisane okoliczności towarzyszące analizowanej czynności, trudno uznać za trafne stanowisko organu, że strona skarżąca przeniosła prawo do rozporządzania towarem. Po wtóre, na tle opisanego stanu faktycznego podzielić należy poglądy judykatury, że nie do pomyślenia jest w demokratycznym państwie prawa przekonanie, że w wyniku przedmiotowej czynności przeniesiono prawo do rozporządzania towarem na rzecz oszusta. Zaakceptowanie tego oczywiście niezasadnego poglądu prowadziłoby wprost do uznania, że uprawnienie to można nabyć za pomocą czynu zabronionego, co jest nie do przyjęcia”.

Autor:

Łukasz Matusiakiewicz

Źródło:

Wyrok WSA w Łodzi z 21 września 2023 r., I SA/Łd 553/23

Autor: Łukasz Matusiakiewicz

radca prawny specjalizującym się w prawie podatkowym i administracyjnym

Doradca VAT, Nr 220

Doradca VAT, Nr 220
Dostępny w wersji elektronicznej