Zmiana przepisów w zakresie zwolnienia od VAT usług związanych z przeciwdziałaniem przemocy domowej

Jak wynika z treści art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT, przepis ten zwalnia od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy domowej (dawniej: przemocy w rodzinie) , a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez wskazane w tym przepisie podmioty. Chodzi o:

• regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, centra usług społecznych, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,
• wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:

– domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,

– placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,

• placówki specjalistycznego poradnictwa,
•  inne niż wyżej wymienione placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,
• specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy domowej (dawniej: przemocy w rodzinie).

Zmiana nazewnictwa („przemocy w rodzinie” zastąpiono „przemocą domową”), jest związana z wejściem w życie 22 czerwca 2023 r. ustawy z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (z wyjątkiem kilku przepisów, które zaczną obowiązywać w  innych terminach).

Jak tłumaczą autorzy nowelizacji, jej celem jest ochrona przed przemocą domową oraz poprawa funkcjonowania systemu przeciwdziałania przemocy na szczeblu centralnym, regionalnym oraz na szczeblu samorządu terytorialnego.

W konsekwencji wśród wielu różnych zmian, wprowadziła ona również modyfikację art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT. Jest ona  konsekwencją zmiany terminologii przepisów, których dotyczy nowelizacja.

Ponieważ w tytule nowelizowanej ustawy – tj. ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie – termin „przemoc w rodzinie” zastąpiono określeniem „przemoc domowa” (według ustawodawcy mniej stygmatyzującym rodzinę), we wprowadzeniu do wyliczenia w treści art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT wyrazy „przemocy w rodzinie” zastąpiono wyrazami „przemocy domowej”.

Ponadto określenie instytucji, jakimi są „specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie” zostało zastąpione w tym przepisie określeniem „specjalistyczne ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy domowej”.

Przedstawione zmiany w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT, tak jak większość przepisów ustawy nowelizującej, zaczęła obowiązywać od 22 czerwca 2023 r.