Opodatkowanie depozytu nieprawidłowego – wpływ VAT na PCC
Przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Z kolei istotą depozytu nieprawidłowego jest oddanie przechowawcy na przechowanie pieniędzy czy rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz upoważnienie go do rozporządzania tymi składnikami. Różnica między depozytem nieprawidłowym a przechowaniem przejawia się więc w braku pieczy nad oddanymi rzeczami. W odniesieniu do depozytu nieprawidłowego, na depozytariuszu ciąży obowiązek zwrotu takich samych rzeczy lub tej samej ich ilości, a nie rzeczy tych samych.
Umowa depozytu nieprawidłowego podlega PCC. Przy czym z art. 2 ust. 4 tej ustawy wynika, że obowiązek podatkowy istnieje w przypadku zawarcia takiej umowy w ramach obrotu nieprofesjonalnego. Stosownie do powołanej regulacji nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:
a) opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
b) zwolniona z podatku od towarów i usług.
Opodatkowanie depozytu nieprawidłowego
Tymczasem usługa depozytu nieprawidłowego mająca charakter odpłatny znajduje się w zakresie regulacji ustawy o VAT, jednakże korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Zwolnienie to ma charakter nielimitowany, co oznacza, że niezależnie od kwoty otrzymanego wynagrodzenia podatnik jest zwolniony od konieczności zapłaty podatku należnego.
Organ podatkowy stwierdził jedynie, że brak jest podstaw do zastosowania wyłączenia tej czynności z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zdaniem sądu, stanowisko organu w tym zakresie nie zostało jednak poparte żadną logiczną argumentacją.
Ustalenie zaś, że dana czynność (co do zasady podlegająca PCC) została dokonana przez podatnika podatku VAT oraz czy mieści się w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, pojmowanej zgodnie z definicją tego pojęcia zawartą w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – niesie za sobą konieczność uwzględnienia wyłączenia jej z PCC.
Jak przypomniał sąd, ustawodawca podjął próbę rozgraniczenia podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku VAT przez wyłączenie podatkowe zawarte w ustawie o PCC (a nie w ustawie o VAT), to powyższe wskazuje na domniemanie pierwszeństwa w opodatkowaniu danej czynności podatkiem VAT. Dopiero ustalenie, że dana czynność nie podlega przepisom ustawy o VAT, pozwala - co do zasady - na opodatkowanie jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych
Art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j i art. 2 pkt 4 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2023 r., poz. 170 ze zm.).
Wyrok WSA w Kielcach z 30 marca 2023 r., I SA/Ke 578/22