Dropshipping – skutki w VAT

Podatnik VAT wskazał że zajmuje się pośrednictwem w sprzedaży za pośrednictwem stron internetowych, aukcji internetowych i ofert handlowych w Internecie. Działalność ta skupia się na świadczeniu usług pośrednictwa (na gruncie prawa cywilnego) w zamawianiu towarów oferowanych przez sprzedawców z krajów trzecich (przeważnie krajów azjatyckich) w zagranicznych serwisach aukcyjnych zarówno osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej jak i przedsiębiorcom.

Schemat działania wygląda tak:

1) podatnik (zwany też wnioskodawcą, pośrednikiem) wyszukuje towary oferowane przez sprzedawców w serwisie aukcyjnym, kierując się m.in. jakością oferowanych towarów oraz oceną ogólną sprzedawcy;

2) informacje dotyczące towarów oferowanych w serwisie aukcyjnym (innymi słowy - treść ofert sprzedawców) są pobierane, modyfikowane i prezentowane na prowadzonych przez wnioskodawcę stronach internetowych; strony internetowe nie funkcjonują jednak jako sklepy internetowe, lecz jako portale pośrednictwa zakupowego;

3) klienci (zarówno przedsiębiorcy jak i konsumenci) składają zamówienia na towary za pośrednictwem strony internetowej, przy czym wpłacają środki na rachunek bankowy wnioskodawcy;

4) podatnik dokonuje w imieniu i na rzecz klienta, na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa, zamówienia towaru od sprzedawcy oraz uiszcza zapłatę za zamówiony przez klienta towar wraz z transportem towaru do klienta (z wyłączeniem cła);

5) płatność tytułem usługi pośrednictwa oraz płatność tytułem kosztów transportu (za wyjątkiem cła) dokonywana jest na zasadzie przedpłaty przed przystąpieniem przez wnioskodawcę do świadczenia;

6) pośrednik m.in. przeprowadza i rozpoznaje postępowanie reklamacyjne dotyczące towaru, ponosi odpowiedzialność tytułem rękojmi za wady towaru, jak również ponosi odpowiedzialność za dostarczenie zamówionego towaru w terminie 60 dni roboczych od dnia zawarcia umowy;

7) na podstawie złożonego przez klientów zamówienia, wnioskodawca, działający w imieniu klientów, nabywa towary w serwisie aukcyjnym;

8) podatnik dokonuje płatności za towar zamówiony przez klienta środkami pieniężnymi wpłaconymi przez klienta za pośrednictwem swojego rachunku bankowego; różnica między ceną zakupu towaru, a płatnością dokonywaną przez klientów stanowi - jako prowizja - przychód wnioskodawcy z tytułu świadczenia usług pośrednictwa;

9) sprzedawcy wysyłają nabyty przez klientów towar bezpośrednio na ich adres (innymi słowy – zakupiony towar nie trafia do wnioskodawcy, ale bezpośrednio do klienta zgodnie z przekazanymi do sprzedawcy informacjami);

10) wnioskodawca nie uzyskuje od sprzedawców faktur oraz rachunków potwierdzających zakup przez klientów.

Generalnie organ podatkowy za nieprawidłowe uznał stanowisko w zakresie uznania realizowanych świadczeń na rzecz klientów, za odpłatne świadczenie usług oraz prawidłowe w zakresie określenia miejsca opodatkowania w sytuacji uznania, że ww. świadczenia stanowią dostawę towarów.

Dyrektor KIS przypomniał, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumiana jest jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przepis ten nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem.

Również wówczas, kiedy ten sam towar jest przedmiotem kolejnych dostaw, lecz faktycznie jest przemieszczany od pierwszego dostawcy do finalnego nabywcy, przyjmuje się, że ma miejsce tylko jedna wysyłka (transport).

Dyrektor KIS wyjaśnił m.in., że:

„Fakt poinformowania klienta w Regulaminie zamieszczonym na stronie internetowej o nabyciu usługi pośrednictwa handlowego czy też o udzieleniu przez niego pełnomocnictwa do zakupu towarów od podmiotu trzeciego nie powoduje, że nie dochodzi do dostawy towarów po Pana stronie. Samo istnienie postanowień umownych/regulaminowych mogących mieć istotne znaczenie na płaszczyźnie stosunków cywilnoprawnych nie jest bowiem wystarczające do wyłączenia w świetle przepisów ustawy o VAT dostawy towarów rozumianej jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Dla prawidłowego ustalenia skutków danej transakcji na gruncie VAT kluczowe znaczenie ma faktyczna treść dokonywanych czynności (a nie ich forma)”.

Organ wziął pod uwagę fakt, że skoro wnioskodawca wykonuje szereg dodatkowych czynności  na rzecz klientów, takich jak przeprowadzenie postępowania reklamacyjnego, przekazywanie informacji o statusie dostawy czy ponoszenie odpowiedzialności tytułem rękojmi za wady towaru lub w związku z dostarczeniem zamówionego towaru w terminie 60 dni roboczych od momentu zawarcia umowy - charakter tych czynności wskazuje na działanie podatnika w charakterze sprzedawcy towaru na rzecz klienta, a nie pośrednika w zakupie tych towarów.

Przyjmując zaś, że podatnik nabywa towary od sprzedawców z krajów trzecich, a następnie dokonuje odpłatnej dostawy tych towarów na rzecz klientów, zarówno osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jak i przedsiębiorców, zaś towary transportowane są bezpośrednio od sprzedawcy do klienta – opisane warunki dostawy towarów wskazują, że jest to tzw. dostawa łańcuchowa, w której występują trzy podmioty, a rozporządzanie towarem jak właściciel przechodzi pomiędzy pierwszym i drugim, a następnie pomiędzy drugim i trzecim podmiotem w łańcuchu, natomiast wydanie towarów następuje bezpośrednio od pierwszego do ostatniego podmiotu.

W przedmiotowej sprawie istotne jest, który w kolejności uczestnik transakcji jest podatnikiem z tytułu importu towarów. Skoro wnioskodawca nie dokonuje zgłoszenia celnego, ani nie występuje jako przedstawiciel klienta (bezpośredni lub pośredni) zaś wypełnienie formalności celnych związanych z importem towaru spoczywa na kliencie (ostateczny odbiorca) oraz sprzedawcy (organizator transportu) – nie ma zastosowania regulacja art. 22 ust. 4 ustawy o VAT.

Podatnik nie jest bowiem w tym przypadku podatnikiem dokonującym dostawy, który jednocześnie jest podatnikiem z tytułu importu tych towarów. W takim przypadku dostawę towaru dokonaną na rzecz klienta należy uznać - stosownie do art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy - za dokonaną i opodatkowaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki, tj. na terytorium państwa trzeciego.

Oznacza to, że dokonywane dostawy towarów wysyłanych z terytorium państwa trzeciego do klientów nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju.