Błędne zawyżenie kwot na fakturze a prawo nabywcy do odliczenia VAT

Nabywca ma prawo do odliczenia VAT w pewnej części, tj. chodzi o kwoty rzeczywiste. Innymi słowy, wprawdzie nie może odliczyć 4.600 zł VAT, ale kwotę 460 zł VAT.

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy dokumenty te podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością.

W pewnym okresie (tak raczej około 15 lat temu) organy podatkowe w takich wypadkach w ogóle pozbawiały prawa do odliczenia. Uważały co najwyżej, że co najwyżej jeśli np. faktura zawiera kilka pozycji, z których rozliczenie np. 2 jest prawidłowe, a 3 innych nieprawidłowe, to można odliczyć VAT tylko z tych 2 pozycji. Później okazało się, że takie podejście było nazbyt rygorystyczne.

Za reprezentatywny w nowszym orzecznictwie można uznać np. wyrok NSA z 19 listopada 2020 r., I FSK 120/18, z którego wynikało że art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b ustawy o VAT należy interpretować w ten sposób, że w przypadku, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy daje organowi podatkowemu możliwość określenia wartości rzeczywistej transakcji wykazanej w kwocie zawyżonej na fakturze, podatnikowi - z uwagi na zasadę neutralności i proporcjonalności - przysługuje prawo do odliczenia podatku w części odpowiadającej rzeczywistej wartości transakcji.