Resort finansów wypowiedział się w kwestii VAT dla świadczeń wykonywanych przez wykładowców

Interpretacja ogólna ministra finansów dotyczy świadczeń polegających na przekazywaniu wiedzy przez osoby fizyczne (wykładowców, osoby prowadzące zajęcia dydaktyczne, kursy i szkolenia), będące podatnikami VAT, na podstawie umów o ich świadczenie zawieranych z uczelniami w ramach procesu kształcenia organizowanego przez te uczelnie. 

Współpracują one z osobami, które posiadają wiedzę z danej dziedziny i przekazują ją studentom, słuchaczom, uczestnikom szkół doktorskich, kursantom, uczestnikom szkoleń, warsztatów, seminariów itp. Współpraca taka może odbywać się m.in. na podstawie umowy, w ramach której uczelnia zleca osobie przekazującej wiedzę z konkretnej dziedziny (wykładowca) przeprowadzenie zajęć dydaktycznych.

W ramach tej umowy wykładowca opracowuje program dydaktyczny, przygotowuje materiały związane z kształceniem (wykładem, cyklem wykładów, kursem, szkoleniem) i przeprowadza czynności polegające na kształceniu (wykłady, kursy, szkolenia). Zakres tych usług i okres ich świadczenia, jak również wynagrodzenie za ich wykonanie wynikają z zawartej pomiędzy wykładowcą a uczelnią umowy. Bezpośrednimi beneficjentami usług świadczonych przez wykładowców są studenci, słuchacze i kursanci (czyli osoby, które łączy stosunek prawny z uczelnią, a nie z wykładowcą).

Jak wynika z treści wspomnianego pisma, zostało ono wydane w związku z przypadkami niejednolitego stosowania przez organy podatkowe przepisów ustawy o VAT w zakresie zwolnień od tego podatku opisanych wcześniej świadczeń.

W świetle wspomnianej interpretacji, jeżeli wynagrodzenie wykładowców otrzymane za wykonywane przez nich czynności będzie stanowiło przychód, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, to wykonywane przez te osoby świadczenia nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Brak jest bowiem podstaw do uznania ich za działalność gospodarczą w rozumieniu wskazanej ustawy.

Przypomnijmy, że zgodnie z powołanym przepisem za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o PIT (a więc m.in. w zakresie wykonywania usług na podstawie umów zlecenia i o dzieło), jeżeli z tytułu ich realizacji osoby je wykonujące związane są ze zleceniodawcą więzami tworzącymi stosunek prawny, z którego wynika możliwość ustalania warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego za ich wykonanie wobec osób trzecich.

Natomiast w razie uznania, że w danej sprawie nie ma zastosowania art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, wykładowcy świadczący usługi polegające na przekazywaniu wiedzy w oparciu o umowy zawarte z uczelniami będą podatnikami VAT. W takiej sytuacji usługi te zostaną objęte wskazanym podatkiem.

W interpretacji ogólnej, o której mowa, minister finansów odniósł się także do kwestii:

ogólnych przesłanek, które muszą być spełnione, aby świadczone przez wykładowców usługi mogły korzystać ze zwolnień od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26, pkt 27 i pkt 29 ustawy o VAT oraz § 3 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia ministra finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień,

• zwolnienia od VAT dla czynności wykonywanych przez jednostki objęte systemem oświaty oraz uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk i instytuty badawcze,

• zwolnienia od VAT dla czynności wykonywanych przez prywatnych nauczycieli,

• zwolnienia od VAT dla czynności w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego.

Konkluzja zwarta w interpretacji ogólnej ministra finansów jest taka, że do opisanych usług przekazywania wiedzy przez wykładowców będących podatnikami VAT, świadczonych na podstawie umów zawieranych z uczelniami w ramach procesu kształcenia organizowanego przez te uczelnie, nie będą miały zastosowania zwolnienia przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 26, pkt 27 i pkt 29 ustawy o VAT, jak również w § 3 ust. 1 pkt 13 ww. rozporządzenia w sprawie zwolnień.