Już wiemy, jakie dane trzeba będzie podać w deklaracji VDEK

Nowe zasady wejdą w życie od 1 kwietnia 2020 r. z tym, że obowiązek składania nowego pliku JPK_VAT od tej daty będzie dotyczył wyłącznie dużych przedsiębiorców. W stosunku do pozostałych przedsiębiorców oraz organizacji pozarządowych będących czynnymi podatnikami VAT obowiązek ten powstanie od 1 lipca 2020 r. Inni przedsiębiorcy niż duzi będą jednak mogli sami zdecydować o wcześniejszym, niż zakłada obowiązkowy termin, przejściu na składanie deklaracji i ewidencji VAT w formie nowego JPK_VAT.

Niedawno opublikowano rozporządzenie ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług. Przepisy te są bardzo ważne, dlatego że należy do nich dostosować systemy informatyczne, które będą generowały pliki VDEK.

Nowe rozporządzenie określa:

1) szczegółowy zakres danych zawartych w deklaracjach podatkowych oraz ewidencji zakupu i sprzedaży;

2) objaśnienia co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji podatkowych, a także sposób wykazywania danych w ewidencji przesyłanej elektronicznie

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 2020 r., a więc wtedy, gdy dla dużych podmiotów pojawi się obowiązek VDEK. Mniejsze jednostki zaczną je stosować w praktyce od 1 lipca 2020 r. Z punktu widzenia osoby wypełniającej deklarację i ewidencję bardzo istotne są wskazówki zawarte w objaśnieniach ujętych w załączniku do rozporządzenia. Wskazano tam m.in., że:

• dane w zakresie wskazania daty są podawane w kolejności: rok, miesiąc, dzień,
• wszystkie wielkości ujemne poprzedza się znakiem minus (–),
• w deklaracji i ewidencji składanej po raz pierwszy w danym miesiącu/kwartale, w którym to okresie podatnicy nie dokonali żadnej transakcji mającej wpływ na podatek, wpisuje się 0,00.

Zgodnie z § 2 pkt 1 rozporządzenia deklaracje zawierają oznaczenie urzędu skarbowego, do którego jest składana deklaracja. Chodzi tu o wpisanie urzędu skarbowego właściwego ze względu na:

• adres siedziby podatnika, jeżeli podatnik jest osobą prawną lub jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, albo
• miejsce zamieszkania, jeżeli podatnik jest osobą fizyczną.

W przypadku gdy podatnik nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, wpisuje się Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście. W przypadku gdy podatnicy nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju posiadają na tym terytorium stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, właściwość organów podatkowych ustala się zgodnie z odrębnymi przepisami.

Przez urząd skarbowy, do którego jest składana deklaracja, rozumie się urząd skarbowy, przy pomocy którego właściwy dla podatnika naczelnik urzędu skarbowego wykonuje swoje zadania. Z kolei przez oznaczenie w deklaracji okresu, za który jest rozliczany podatek, rozumie się oznaczenie roku oraz miesiąca, za który jest składana deklaracja przez podatników rozliczających się miesięcznie, a w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie – oznaczenie roku oraz kwartału, za który jest składana deklaracja (§ 2 pkt 4 rozporządzenia).

W rozporządzeniu wskazano nie tylko obowiązkowe dane dotyczące identyfikacji podatnika, ale też dane fakultatywne, takie jak:

• numer telefonu kontaktowego;
• nazwę systemu informatycznego, z którego przesyłana jest deklaracja;
• uzasadnienie przyczyn złożenia korekty.

Zakres danych wskazanych w § 4 rozporządzenia, tj. niezbędnych do obliczenia wysokości podatku należnego, jest tożsamy z danymi zawartymi w dzisiejszej deklaracji. W tej części wykazuje się wszystkie czynności podlegające opodatkowaniu (wysokość podstawy opodatkowania oraz wysokość podatku należnego), dla których obowiązek podatkowy powstał w okresie rozliczeniowym, za który jest składana deklaracja, po uwzględnieniu korekt wynikających z przepisów o podatku, jeżeli mają wpływ na rozliczenie w tym okresie. Dotyczy to również czynności wykonywanych poza terytorium kraju, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego lub zwrotu podatku naliczonego.

Dane, o których mowa w § 4 pkt 1 i 3–6 rozporządzenia, czyli na przykład wysokość podatku należnego od towarów objętych spisem z natury czy wysokość zwrotu odliczonej lub zwróconej kwoty wydanej na zakup kas rejestrujących, są podawane przez podatnika w deklaracji w przypadku, gdy poszczególne czynności określone w tych przepisach wystąpiły u podatnika w danym okresie rozliczeniowym.

Z kolei w zakresie danych niezbędnych do obliczenia wysokości podatku naliczonego należy wykazać wyłącznie wartość towarów i usług oraz kwotę podatku naliczonego (z uwzględnieniem korekt) w takiej wysokości, w jakiej podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego lub zwrot podatku naliczonego, na zasadach określonych w przepisach art. 86–92 ustawy VAT, z uwzględnieniem przepisów wykonawczych, w okresie rozliczeniowym, za który jest składana deklaracja.

Dane, o których mowa w § 5 pkt 2 i 3 rozporządzenia, czyli wartość bez podatku (netto) oraz wysokość podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych lub/i nabycia pozostałych towarów i usług, a także wysokość podatku naliczonego z tytułu korekty podatku naliczonego:

• od nabycia towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych,
• od nabycia pozostałych towarów i usług czy korekt o których mowa w art. 89b ust. 1 i 4,

– są podawane przez podatnika w deklaracji w przypadku, gdy określone w tych przepisach zdarzenia wystąpiły u podatnika w danym okresie rozliczeniowym.

Podatnik wykazuje w ewidencji dane, które dotyczą realizowanych w danym okresie rozliczeniowym czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w rozporządzeniu. Pola w ewidencji dotyczące transakcji, które nie były realizowane przez podatnika, podatnik pozostawia puste.

Podatnicy w ewidencji pozwalającej na rozliczenie podatku ujmują faktury i dokumenty według daty powstania obowiązku podatkowego. Dotyczy to także podatników rozliczających się kwartalnie, o których mowa w art. 99 ust. 2 i 3 ustawy VAT, którzy przesyłają ewidencję zgodnie z art. 109 ust. 3c ustawy za pierwszy i drugi miesiąc kwartału. Podatnicy ci ujmują w ewidencji za każdy z tych miesięcy zdarzenia, zgodnie z datą powstania obowiązku podatkowego, niezależnie od faktu, że rozliczenie kwartału nastąpi w deklaracji składanej razem z ewidencją w trzecim miesiącu kwartału. Podatnik wykazuje w ewidencji dane pozwalające na rozliczenie podatku naliczonego tylko w takim zakresie, w jakim przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego lub zwrot podatku naliczonego, na zasadach określonych w przepisach art. 86–92 ustawy, z uwzględnieniem przepisów wykonawczych, w danym okresie rozliczeniowym.

Nowością w ewidencji jest podawanie oznaczeń dla niektórych sprzedawanych towarów i usług. Są to m.in. oznaczenia dla dostawy określonych w załączniku nr 15 do ustawy VAT  napojów alkoholowych – alkoholu etylowego, piwa, wina, napojów fermentowanych i wyrobów pośrednich, wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, odpadów, urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, pojazdów oraz części samochodowych o określonych kodach, metali szlachetnych oraz nieszlachetnych, niektórych leków oraz wyrobów medycznych, budynków, budowli i gruntów.

Także w przypadku świadczenia niektórych usług będą wymagane oznaczenia. Będą to np. usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, usługi o charakterze niematerialnym – wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz usług transportowych i gospodarki magazynowej.

Będą też dodatkowe oznaczenia dla 13 innych typów transakcji, które są w szczególny sposób opodatkowane w VAT np. dostawy w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju czy transferu bonu jednego przeznaczenia dokonanego przez podatnika działającego we własnym imieniu. W części dotyczącej nabyć towarów i usług ujmuje się nie tylko datę wystawienia faktury lub dokumentu, ale też datę wpływu faktury lub dokumentu.

W części dotyczącej nabycia wskazano wiele elementów, które musi zawierać ewidencja, będzie to m.in. obowiązek ujmowania oznaczeń dotyczących:

• podatku naliczonego z tytułu importu towarów, w tym importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy – oznaczenie „IMP”;
• transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności – oznaczenie „MPP”.

W przypadku dostaw towarów i świadczenia usług oraz posiadania dowodów sprzedaży lub nabycia, do których mają zastosowanie oznaczenia, o których mowa w § 10 ust. 3–5 oraz § 11 ust. 2 i 8 rozporządzenia, podatnicy wykazują każdy rodzaj oznaczeń dotyczących tych transakcji lub dowodów.

Ewidencja zawiera również następujące oznaczenia dla wybranych dowodów sprzedaży:

1) „RO” – dokument zbiorczy wewnętrzny zawierający sprzedaż z kas rejestrujących;

2) „WEW” – dokument wewnętrzny;

3) „FP” – faktura, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT, czyli faktura wystawiona do paragonów z kasy fiskalnej.

Analogicznie ewidencja zawiera następujące oznaczenia dowodów nabycia:

1) „VAT_RR” – faktura VAT RR,

2) „WEW” – dokument wewnętrzny;

3) „MK” – faktura wystawiona przez podatnika będącego dostawcą lub usługodawcą, który wybrał metodę kasową rozliczeń.