Gmina nie odliczy VAT z tytułu wydatków poniesionych na infrastrukturę zwiększającą atrakcyjność terenu do sprzedaży

Nakłady inwestycyjne dotyczyły obszaru gruntów, z których część już została sprzedana inwestorom, a pozostała część przeznaczona jest do sprzedaży pod lokalizację inwestycji przemysłowych. Sprzedaż działek podlegała opodatkowaniu VAT. Zdaniem gminy, dozbrojenie terenów miało na celu uatrakcyjnienie gruntów podlegających sprzedaży pod działalność komercyjną.

W ocenie organu, który wydał niekorzystną interpretację, wydatki poczynione na opisaną infrastrukturę techniczną nie miały związku z czynnościami opodatkowanymi, tj. z działalnością gospodarczą gminy, lecz z czynnościami o charakterze publicznoprawnym. Inwestycja należy do zakresu zadań własnych gminy, do realizacji których jest zobowiązana ustawą o samorządzie gminnym. Infrastruktura ta stanowi własność gminy i nie jest skierowana na sprzedaż, zaś jest ogólnodostępna.

Infrastruktura drogowa nie jest też warunkiem koniecznym do dokonania sprzedaży działek gruntów. Natomiast to, że infrastruktura stanowi czynnik wzrostu atrakcyjności wpływający na decyzję inwestorów, nie powoduje powstania związku (ani bezpośredniego, ani pośredniego) podatku naliczonego przy jej wybudowaniu z czynnościami opodatkowanymi w postaci sprzedaży działek gruntu. WSA w Szczecinie podzielił stanowisko gminy, ale Dyrektor KIS wniósł skargę kasacyjną.

NSA uwzględnił skargę organu. Wziął bowiem pod uwagę m.in. fakt, że nieruchomości, na których gmina realizowała zadania inwestycyjne, czyli pas techniczny pod budowę sieci kanalizacji deszczowej oraz pas drogowy drogi publicznej, na którym realizowano infrastrukturę techniczną obejmującą budowę jezdni wraz z odwodnieniem, budowę ciągu pieszego oraz oświetlenia ulicznego są i pozostaną jej własnością i będą ogólnie dostępne, przy czym zasadniczo umożliwią dojazd pracownikom i klientom zakładów mieszczących się na przyległych działkach nabytych od gminy.

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że budowa drogi gminnej odbywa się w ramach władztwa publicznego gminy, tj. na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, o drogach publicznych i przepisów normujących finansowanie drogi ze środków publicznych i realizacja tych zadań statutowych nie jest działalnością prowadzoną "na podstawie umowy cywilnoprawnej".

Gmina działając w sprawach dróg gminnych (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym) w zakresie budowy dróg gminnych, działa w sposób władczy - w charakterze organu władzy publicznej, nie zaś jako podatnik VAT.

NSA odwołał się też do innego swojego wyroku, tj. z 11 października 2011 r., I FSK 965/11, gdzie wskazano, że gmina, budując drogę publiczną (gminną), nie występuje w charakterze podatnika VAT, a poniesione w związku z tą budową wydatki nie są związane z wykonywaniem przez gminę czynności opodatkowanych. Tym samym nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od kwoty podatku należnego.

Takiego związku przyczynowo-skutkowego, nawet o charakterze pośrednim, nie można upatrywać w tym, że celem budowanej drogi jest zapewnienie dojazdu do działek, które gmina sprzedała prywatnym inwestorom, na których to działkach będzie prowadzona działalność gospodarcza i że wybudowanie drogi miało wpływ na cenę działek.