Uwaga! Odliczenie VAT w imporcie usług „po nowemu”

Wcześniejsza regulacja, z której wynikało, że jeśli podatnik składa korektę po upływie 3 miesięcy od końca miesiąca powstania obowiązku podatkowego, to VAT naliczony może rozliczyć dopiero w okresie bieżącym, została (przynajmniej pośrednio, bo orzeczenie dotyczyło WNT) zakwestionowana w wyroku TSUE z dnia 18 marca 2021 r. w sprawie C-895/19.

Aktualnie więc, w ramach korekty, może być rozliczony „wstecznie” zarówno VAT należny, jak i naliczony. Nowelizacji dokonano stosunkowo szybko (w ramach pakietu SLIM VAT 2, ale większość przepisów wchodziła w życie 1 października).

Niestety przepisy przejściowe ani np. uzasadnienie do projektu ustawy, nie dawały przy tym wskazówek, jak potraktować „stare okresy rozliczeniowe”, czyli sprzed wejścia w życie ustawy.

Powstaje więc pytanie, jak organy podatkowe mogą podejść do korekt sprzed 7 września 2021 r. (bądź korygowania np. starszych okresów rozliczeniowych).

Pomocna może być tu jednak interpretacja dyrektor KIS z 16 września 2021 r., 0113-KDIPT1-2.4012.522.2021.1.MC. Spółka wskazała, że przykładowo w maju 2021 r. otrzymała faktury z tytułu wykonanych usług od kontrahenta zagranicznego, obowiązek podatkowy w imporcie usług powstał w grudniu 2020 r. Zaznaczyła też, że późniejsze wykazanie podatku należnego przez korektę właściwej deklaracji nie jest związane z nadużyciem, oszustwem czy dążeniem do zmniejszenia podatku. Jej zdaniem, podatnik ma prawo, nawet np. po pół roku, wykazać VAT naliczony i należny w jednej deklaracji.

Lektura interpretacji początkowo prowadzi do wniosków, że organ podatkowy nieco „z rezerwą” odnosi się do stanowiska spółki. Wyjaśniono bowiem m.in., że:

• w świetle wcześniejszego przepisu podatnik nie traci bezwzględnie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
• powoływane orzeczenie TSUE dotyczy wyłącznie WNT (choć jednocześnie dostrzeżono, że zasady ograniczające odliczenie VAT są podobne w imporcie usług, stąd zasadne jest zastosowanie tez płynących z orzeczenia TSUE przez analogię również do importu usług),
• samo wydanie orzeczenia TSUE nie zmienia ani nie uchyla obowiązujących przepisów krajowych, zaś organy podatkowe nie mogą same powoływać się wobec podatnika bezpośrednio na przepisy Dyrektywy.

Z drugiej jednak strony w interpretacji zawarto ważne pouczenia:

• do czasu zmiany odpowiednich przepisów prawa krajowego, ma możliwość dokonania wyboru, tj. może zastosować obowiązujące normy prawa krajowego lub bezpośrednio zastosować przepisy Dyrektywy z uwzględnieniem wykładni wskazanej w orzeczeniu TSUE,
• w przypadku zastosowania przez podatnika bezpośrednio przepisów Dyrektywy z uwzględnieniem wykładni wskazanej przez TSUE, organy podatkowe są zobowiązane respektować rozstrzygnięcie TSUE zawarte w wyroku w sprawie C-895/19,
• jeżeli podatnik chce skorzystać z wyroku TSUE i zastosuje w kwestii odliczenia podatku naliczonego z tytułu importu usług bezpośrednio przepisy Dyrektywy – to wówczas jest uprawniony poprzez złożenie korekty właściwej deklaracji VAT do odliczenia podatku naliczonego w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wykazany został podatek należny, nawet jeśli taka korekta zostanie złożona później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych usług powstał obowiązek podatkowy.

Fiskus przypomniał, że „(…) Odnosząc się do wskazanego we wniosku przykładu, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy wnioskodawca chce skorzystać z cyt. wyroku TSUE i zastosuje bezpośrednio przepisy ww. Dyrektywy, to może uwzględnić podatek należny i podatek naliczony z tytułu nabytych usług od kontrahenta zagranicznego w korekcie deklaracji za grudzień 2020 r.”.