Przegląd ważnych interpretacji z zakresu VAT

O interpretację wystąpiła spółka, dokonująca sprzedaży mebli wraz z ich montażem. Dominującym przedmiotem działalności Spółki jest świadczenie usług wykonywania na  wymiar do konkretnego obiektu budowlanego lub jego części (lokalu) zabudowy meblowej. Spółka na zamówienie klienta wykonuje pomiary, przygotowuje projekt, składa elementy na miejscu i montuje meble u zamawiającego. By przetransportować meble czy sprzęt AGD do klienta pod wskazany adres, spółka wynajmuje samochód, najczęściej dostawczy, od  firmy zajmującej się usługą transportową.

Spółka kosztami transportu obciąża klientów. Przy czym dostawa mebli wraz z montażem oraz usługi transportu będą stanowiły usługę kompleksową. W ramach świadczenia ma miejsce m.in.:

-  dokonanie pomiaru pomieszczenia,

- wykonanie zabudowy na wymiar,

- dostawa wraz z wniesieniem,

- montaż zabudowy kuchennej i elementów dodatkowych,

- montaż i podłączenie sprzętów AGD.

Koszty transportu zostaną proporcjonalnie doliczone do podstawy opodatkowania poszczególnych towarów opodatkowanych różnymi stawkami i stosowana będzie taka sama stawka, jak dla towarów z którymi są związane. Są to usługi świadczone w ramach umowy o  wykonaniu zabudowy kuchennej wraz z montażem, której elementami składowymi są:  pomiar pomieszczenia, wykonanie zabudowy na wymiar, dostawa wraz z wniesieniem, montaż zabudowy kuchennej i elementów dodatkowych oraz podłączenie sprzętów AGD.

Dyrektor KIS potwierdził prawidłowość zapatrywań, że usługa transportowa nie stanowi celu samego w sobie i powinna być traktowana jako odrębne, niezależne świadczenie. Stąd za świadczenie złożone – którego rozdzielenie na  poszczególne elementy byłoby nieuzasadnione i sztuczne – należy uznać odpowiednio usługę zaprojektowania i wykonania trwale umiejscowionej zabudowy kuchennej wraz z montażem (modernizację budynku/lokalu) wraz z usługą transportu.

Innymi słowy, usługa modernizacji budynku/lokalu wraz z transportem jest obiektywnie jedną transakcją. Stąd z ekonomicznego punktu widzenia usługa zaprojektowania i wykonania trwale umiejscowionej zabudowy kuchennej wraz z montażem i usługa transportu nie powinny być dzielone dla celów podatkowych na poszczególne elementy, gdyż tworzą jedną złożoną czynność.

Podstawą opodatkowania z tytułu tej czynności jest łączna wartość ww. usługi wraz z usługą transportu. Organ wyjaśnił, że koszty transportu powinny proporcjonalnie zwiększać podstawę opodatkowania poszczególnych usług opodatkowanych według różnych stawek.

Przy czym tu usługa transportu będzie związana tylko z jedną usługą, jaką jest zaprojektowanie i wykonanie trwale umiejscowionej zabudowy kuchennej wraz z montażem.

Stąd spółka na fakturze winna wykazać łącznie, w jednej pozycji, wartość usługi zaprojektowania i wykonania trwale umiejscowionej zabudowy kuchennej wraz z montażem i koszty transportu. Usługa transportu, jako element składowy świadczenia kompleksowego, winna być opodatkowana wg stawki właściwej dla świadczenia głównego, tj. usługi zaprojektowania i wykonania trwale umiejscowionej zabudowy kuchennej wraz z montażem (modernizacji budynku/lokalu).

Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 8 września 2023 r., 0113-KDIPT1-1.4012.404.2023.2.MSU

W zawieranych umowach najmu znajdują się postanowienia, zgodnie z którymi najemca będzie płacił wynajmującemu czynsz najmu na podstawie otrzymanej faktury wystawionej przez wynajmującego w ustalonej wysokości, natomiast oprócz czynszu najemca zobowiązuje się uiszczać wynajmującemu, jednocześnie z czynszem, miesięczne opłaty z tytułu świadczeń dodatkowych w ustalonej wysokości za 1 m kwadratowy netto.

Wysokość świadczeń dodatkowych ustalono proporcjonalnie, na podstawie kalkulacji obejmującej media (prąd, energię elektryczną), stosownie do obciążeń wynajmującego z tego tytułu, proporcjonalnie do zajmowanej powierzchni w taki sposób, że obciążenie odpowiada faktycznemu zużyciu mediów.

Pojawiła się wątpliwość, czy wynajmujący winien traktować świadczenia dodatkowe rozliczane na podstawie umowy najmu jako element umowy najmu służący jej wykonaniu i ściśle z nią związany i przyjąć, że świadczenia dodatkowe wchodzą do podstawy opodatkowania przy usłudze najmu. Z opisu wynikało też, że świadczenia dodatkowe są odrębną pozycją w wystawionej fakturze od kwoty ustalonego czynszu.

Dyrektor KIS przypomniał, że w wyroku C-42/14 (w sprawie Wojskowej Agencji Mieszkaniowej) TSUE uznał że najem nieruchomości i związane z nim: dostawa wody, energii elektrycznej, energii cieplnej oraz wywóz nieczystości, co do zasady, należy uważać za kilka odrębnych i niezależnych świadczeń, które winno się oceniać oddzielnie z punktu widzenia podatku od wartości dodanej, chyba że elementy transakcji, także te wskazujące względy ekonomiczne zawarcia umowy, są ze sobą tak ściśle związane, iż tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie ekonomiczne, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.

W ocenie Trybunału, zasadniczo towarzyszące najmowi dostawy towarów i usług, np. wody, energii elektrycznej i cieplnej, winny być uważane za odrębne świadczenia, jeżeli najemca ma możliwość wyboru sposobu korzystania z nich (tj. danych towarów i usług), poprzez decydowanie o wielkości ich zużycia.

Sytuacja taka występuje w m.in.  w razie odrębnego rozliczania zużycia tych „mediów” w oparciu o wskazania liczników lub podliczników. Taką samą zasadę należy jednak przyjąć także wówczas, gdy umowa przewiduje odrębne rozliczanie mediów, a wysokość opłaty z tego tytułu jest ustalana w umowie na podstawie kryteriów innych, niż opomiarowanie wg liczników, uwzględniających zużycie tych mediów przez najemcę.

Takimi innymi kryteriami mogą być przykładowo: liczba osób korzystających z nieruchomości, czy też powierzchnia nieruchomości.

Jeśli więc faktyczne wydzielenie i oddzielne rozliczenie mediów obiektywnie odzwierciedla ich zużycie, to świadczenia te powinny być traktowane jako odrębne i niezależne od usługi najmu.

Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 6 września 2023 r., 0114-KDIP4-2.4012.365.2023.2.AA

Jak wyjaśnił dyrektor KIS, sprzedaż za 1 zł niekoniecznie musi być „transakcją podejrzaną”. Z pytaniem wystąpiła spółka, która rozpoczęła promocję produktu - jest to polepszacz glebowy używany do użyźniania gleby roślin nie nadających się do spożycia. Promocja polega na dodaniu do każdorazowego zakupu, po znacznie obniżonej cenie, wiaderka pochodzącego z recyklingu z logo Spółki (produkt promocyjny).

Przykładowo więc, spółka sprzedając produkt, będzie wystawiać nabywcy fakturę VAT z następującymi pozycjami:

• (...) Ilość 1 szt. cena brutto 28,99 zł, netto: 26,84 zł, VAT: 8% kwota VAT: 2,15 zł.
• Wiaderko (poj. 12 I) ilość 1 szt. cena brutto 1,00 zł, netto: 0,93 zł, VAT: 8% kwota VAT: 0,07 zł.

Organ podatkowy przypomniał, że na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przepisy ustawy o VAT nie ograniczają zaś podatnika w swobodzie ustalania ceny, czyli możliwa jest sprzedaż po cenie niższej niż rzeczywista wartość danych towarów lub usług. Ewentualnie tylko w realiach powiązań, o których mowa w art. 32 ustawy (powiązania kapitałowe, rodzinne, ze stosunku pracy) – cena nie powinna być niższa od rynkowej. 

Jak wyjaśnił dyrektor KIS, „(…) Wątpliwości spółki sprowadzają się do ustalenia, czy w przypadku sprzedaży promocyjnej obejmującej uprawnienia klientów do nabycia towarów po istotnie obniżonej cenie, a więc za 1 zł brutto, spółka powinna określić podstawę opodatkowania dla tychże towarów promocyjnych w wysokości wskazanej na fakturze ceny sprzedaży. Mając na uwadze powołane przepisy prawa w kontekście przedstawionego opisu sprawy należy wskazać, że podatnik ma prawo swobodnie układać swoje interesy tak, aby działalność gospodarcza była dla niego opłacalna pod względem ekonomicznym, w tym stosując znaczne upusty cenowe, jeśli będzie to w jego uznaniu zasadne dla osiągnięcia tego celu.

Trzeba przy tym wyraźnie zaznaczyć, że stosowanie znacznych rabatów jest niedopuszczalne w zakresie, w jakim ma ono służyć tzw. obejściu przepisów prawa i uniknięciu opodatkowania danej czynności. Tak więc każdy zastosowany upust powinien być uzasadniony ekonomicznie i prowadzić w końcowym efekcie do osiągnięcia celu jaki został wytyczony dla działalności gospodarczej, tj. zarobku. Jak już zaznaczono powyżej, przepisy ustawy nie ograniczają podatnika w swobodzie ustalania ceny (udzielenia rabatu), czyli możliwa jest sprzedaż po cenie niższej (nawet znacznie) niż rzeczywista wartość danego towaru, czy usługi.

Jedynie w sytuacji, gdy między podmiotami (kontrahentami) istnieją powiązania, o których mowa w art. 32 ust. 2 ustawy, organ podatkowy może określić wysokość obrotu na podstawie wartości rynkowej tych towarów lub usług, ale tylko w sytuacji, gdyby związki te miały wpływ na ustalenie ceny. (…) Zatem, w przypadku przeprowadzenia opisanych przez Spółkę działań promocyjnych, podstawą opodatkowania podatkiem VAT sprzedawanych przez spółkę towarów (wiaderek) na zasadach promocyjnych, będzie cena faktycznie zapłacona przez klientów pomniejszona o kwotę należnego VAT”.

Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 6 września 2023 r.,0114-KDIP1-3.4012.480.2023.1.JG