Od 1 kwietnia droższa żywność – to skutki wygaszenia przepisów antyinflacyjnych

Z początkiem kwietnia br. podatników czeka podwyżka stawek VAT na niektóre towary. Chodzi o podstawowe produkty spożywcze, wymienione w pozycjach 1-18 załącznika 10 do ustawy o VAT, które do tej pory korzystały z zerowej stawki VAT. Przypomnijmy, że stawka tego podatku w wysokości 0% została wprowadzona na te produkty w ramach rozwiązań antyinflacyjnych, od 1 lutego 2022 r. (na podstawie tzw. drugiej Tarczy Antyinflacyjnej).  Objęto nią żywność, która wcześniej korzystała ze stawki obniżonej w wysokości 5%.  

Przy czym stosowanie zerowej stawki, o której była wcześniej, było przedłużane. Ostatni raz w rozporządzeniu Ministra Finansów z 9 grudnia 2023 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 poz. 2670). Na podstawie § 10 ust. 1  wspomnianego aktu prawnego, stawkę w wysokości 0%  na te produkty wolno jest stosować do 31 marca 2024 r.

Wśród tych produktów znajdują się:

• mięso i ryby oraz przetwory z nich,
• mleko i produkty mleczarskie,
• jaja,
• miód naturalny,
• orzechy,
• warzywa i owoce oraz ich przetwory,
• tłuszcze zwierzęce i roślinne jadalne,
• zboża i przetwory ze zbóż, w tym pieczywo i pieczywo cukiernicze,
• określone preparaty i mleko do żywienia niemowląt i dzieci oraz dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.

Zmiany w zakresie obowiązujących stawek VAT mają dotyczyć również tzw. branży beauty, a konkretnie szeroko rozumianych usług kosmetycznych. Wskazują na to zapisy projektu rozporządzenia MF, które zostało przygotowane w resorcie finansów. Jak wyjaśnili jego autorzy,  celem wspomnianej regulacji jest obniżenie – z 23% do 8% – stawki VAT na określone usługi kosmetyczne od 1 kwietnia 2024 r.

Po zmianach zarówno usługi fryzjerskie, jak i usługi kosmetyczne, mają być traktowane tak samo pod względem wysokości opodatkowania VAT. Do tych pierwszych już stosuje się niższą stawkę podatku (na podstawie art. 41 ust. 2 w związku z pozycjami 59 – 61 załącznika nr 3 ustawy o VAT).

Autorzy projektu liczą na to, że wspomniana zmiana pozytywnie wpłynie na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, m.in. za sprawą ograniczenia szarej strefy w sektorze „beauty”. Ich zdaniem proponowane rozwiązanie powinny przyczynić się do polepszenia sytuacji finansowej przedsiębiorców świadczących wskazane  usługi. Ponadto ze względu na to, że wśród usługodawców (przedsiębiorców), jak również pracowników zatrudnionych w tym sektorze – przeważają kobiety, wdrożenie ułatwień w prowadzeniu tego rodzaju działalności może mieć wpływ na aktywizację zawodową kobiet.

W wyniku wprowadzonych zmian 8% stawką VAT (zamiast podstawowej w wysokości 23%) zostaną objęte zabiegi kosmetyczne, takie jak np.: pielęgnacyjne i upiększające dotyczące urody i twarzy (które nie wymagają specjalistycznej wiedzy lekarskiej), w zakresie wykonywania manicure i pedicure, stylizacji brwi i rzęs, przekłuwania uszu, związane z poradnictwem dotyczącym pielęgnacji urody i wykonywania makijażu, w zakresie higieny osobistej, pielęgnacji ciała, depilacji, czy naświetlania promieniami ultrafioletowymi i podczerwonymi.

To samo dotyczy zabiegów, które zostaną uznane za usługi w zakresie opieki zdrowotnej. W uzasadnieniu projektu wyjaśniono bowiem, że usługi, które w świetle przepisów ustawy o VAT uznawane są za świadczenia w zakresie opieki zdrowotnej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, a wykonywane są przez podmioty lecznicze albo wskazane zawody medyczne – objęte są zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 tej ustawy.

Jak wyjaśniło Ministerstwo Finansów, wprowadzenie zmian, o których była mowa wcześniej,  będzie się wiązać z koniecznością odpowiedniego dostosowania przez przedsiębiorców kas rejestrujących. Wymaga to zabezpieczenia odpowiedniej ilości czasu na taką operację i może generować ewentualnie dodatkowe koszty (w przypadku konieczności skorzystania z usług zewnętrznych serwisantów). Podatnicy, którzy nie dokonają zmian we wskazanym terminie, nie będą mogli prowadzić sprzedaży.