Będzie zmiana przepisów dotyczących białej listy podatników
Podatnik, który dokona płatności na rachunek spoza białej listy może uniknąć sankcji, jeśli poinformuje o tym urząd skarbowy. Będzie miał na to tydzień zamiast 3 dni. To nie jedyne planowane zmiany w VAT. Sprawdź szczegóły.
Resort finansów przedstawił projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten przewiduje wiele zmian w przepisach, między innymi, ustaw o podatku dochodowym, ustawy o VAT oraz Ordynacji podatkowej, w nowe wyłączenia stosowania sankcji z tytułu dokonywania płatności na rachunki spoza tzw. białej listy.
Płatności na rachunki spoza białej listy – obecne sankcje
Z początkiem 2020 r. do ustaw o podatku dochodowym oraz Ordynacji podatkowej dodano przepisy określające sankcje z tytułu dokonywania płatności na rachunki spoza wykazu, o którym mowa w art. 96b ustawy o VAT, czyli spoza tzw. białej listy. Sankcje te polegają na:
1) wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów kwot płatności dokonanych na rachunki spoza białej listy (zob. art. 22p ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT oraz art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT),
2) ustalania przychodów podatnikom w wysokości kwot płatności dokonywanych na rachunki spoza białej listy (zob. art. 14 ust. 2h ustawy o PIT oraz art. 12 ust. 4i ustawy o CIT),
3) odpowiedzialności solidarnej za zaległości podatkowe dostawcy towarów lub usługodawcy w podatku VAT (zob. art. 117ba § 1 i 2 Ordynacji podatkowej).
Jak obecnie uniknąć sankcji
Obecnie stosowanie wszystkich trzech sankcji jest wyłączone jedynie w przypadku zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu, zaś trzeciej z nich – również w przypadku dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Jak będzie po zmianach
Omawiany projekt przewiduje:
- zmianę pierwszego ze wskazanych wyłączeń – zostanie wydłużony termin zawiadomienia do 7 dni oraz zmianę naczelnika urzędu skarbowego, do którego należy złożyć zawiadomienie, na naczelnika właściwego dla podatnika,
- rozszerzeniu zakresu stosowania drugiego ze wskazanych wyłączeń na wszystkie trzy sankcje,
- wprowadzeniu dwóch nowych wyłączeń; wskazane sankcje ma wyłączać również dokonanie płatności na tzw. rachunki cesyjne prowadzone przez banki oraz SKOK-i oraz na rachunki gospodarki własnej banków oraz SKOK-ów, jak również dokonywanie płatności wynikających z faktur dokumentujących czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.
Kiedy nie są stosowane sankcje z tytułu dokonywania płatności spoza „białej listy” |
|
Obecny stan prawny |
Projektowany stan prawny |
Złożenie do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury zawiadomienia o dokonaniu płatności na rachunek spoza białej listy w terminie 3 dni od dnia zlecenia przelewu. Dokonanie płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (tylko sankcja wynikająca z Ordynacji podatkowej). |
Złożenie do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika zawiadomienia o dokonaniu płatności na rachunek spoza białej listy w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu dokonanie płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (wszystkie sankcje). Dokonanie płatności na prowadzony przez bank lub SKOK rachunek cesyjny albo na rachunek gospodarki własnej banku lub SKOK-u dokonanie płatności wynikającej z faktury dokumentującej czynność z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę. |
Wskazane zmiany mają być stosowane wstecznie, tj. do zapłaty należności w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2019 r. (przynajmniej, jeżeli chodzi o zmiany w ustawach o podatku dochodowym; dla przepisów wprowadzających zmiany w Ordynacji podatkowej nie został określony podobny przepis, jednak być może zmieni się to w trakcie dalszych prac nad projektem). Oznacza to, że jeżeli omawiane przepisy wejdą w życie w omawianym kształcie, dotyczyć będą również obecnie dokonywanych płatności.
Stosowanie nowych przepisów
W dniu 22 stycznia 2020 r. przedsiębiorca A opłacił fakturę dotyczącą transakcji o wartości przekraczającej 15.000 zł wystawioną przez przedsiębiorcę B (zarejestrowanego jako czynny podatnik VAT) z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności na rachunek spoza białej listy (i nie zgłosił tego naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla przedsiębiorcy B). Dotychczas w takim przypadku wobec podatnika miała zastosowanie sankcja w postaci wyłączenia z kosztów. Po zmianie przepisów sankcja ta przestanie mieć zastosowanie wobec podatnika.
Pozostałe zmiany w ustawach o podatku dochodowym
Omawiany projekt przewiduje również wiele innych zmian w ustawach o podatku dochodowym. Zmiany te polegać mają na:
1) zmianie PKWiU stosowanego dla celów podatkowych (z PKWiU z 2008 r. na PKWiU z 2015 r.),
2) zwolnieniu organów podatkowych z obowiązku sporządzania rocznego obliczenia podatku PIT-40A dla podatników, u których suma zaliczek pobranych w roku podatkowym przewyższa kwotę podatku obliczonego przez organ rentowy za ten rok (a więc jeżeli z obliczenia organu rentowego wynika nadpłata), jak również doprecyzowaniu, że wniosek złożony przez podatnika o niepomniejszanie zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek obowiązuje płatnika (organ rentowy) do chwili odwołania wniosku przez podatnika; zmiany te mają mieć zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2020 r.,
3) doprecyzowaniu przepisów dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (tzw. IP Box),
4) doprecyzowaniu art. 44 ust. 17 ustawy o PIT określającego zasady ustalania zaliczek w przypadku zatorów płatniczych,
5) wprowadzeniu podstawy do korygowania zeznania za pośrednictwem usługi polegającej na udostępnianiu przez organy podatkowe podatnikom wstępnie wypełnionych zeznań podatkowych (zob. projektowane zmiany w art. 45cd ustawy o PIT i art. 21c ustawy o ryczałcie); zmiana ta ma być stosowana do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2018 r. (w zakresie ustawy o PIT) oraz od dnia 1 stycznia 2019 r. (w zakresie ustawy o ryczałcie),
6) wprowadzenie szczególnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania dotyczącej art. 15cb ustawy o CIT.
Umożliwienie wydawania paragonów w formie elektronicznej
Omawiany projekt przewiduje również rewolucyjną zmianę w ustawie o VAT, a mianowicie wprowadzenie możliwości wydawania nabywcom paragonów w formie elektronicznej, czyli tzw. e-paragonów (obecnie kasy rejestrujące mają tylko funkcję wydruku ww. dokumentów fiskalnych i podatnik musi wydać konsumentowi papierową postać paragonu fiskalnego). Ma to być możliwe – za zgodą nabywcy – w przypadku sprzedaży ewidencjonowanej przy zastosowaniu tzw. kas online (zob. projektowane brzmienie art. 111 ust. 3a pkt 1 lit. b ustawy o VAT).
Zmiany w Ordynacji podatkowej
Najważniejsza ze zmian w przepisach Ordynacji podatkowej polega na zmianie zakresu stosowania tzw. mikrorachunku. Obecnie – jak wynika z art. 61b § 1 Ordynacji podatkowej – przy jego użyciu dokonywane są wpłaty podatków dochodowych, podatku VAT oraz niepodatkowych należności budżetowych.
Z omawianego projektu wynika, że niebawem należności wpłacane przy użyciu mikrorachunku określone będą przepisami wykonawczymi, co pozwoli ministrowi finansów modyfikować zakres stosowania obowiązku używania mikrorachunku.
Pozostałe zmiany w przepisach Ordynacji podatkowej polegać mają na:
1) rozszerzeniu definicji deklaracji (określonej w art. 3 pkt 5 Ordynacji podatkowej) o sprawozdania składane na podstawie art. 107 ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych,
2) umożliwieniu organom podatkowym doręczania pism przy pomocy tzw. usługi hybrydowej polegającej na przekształceniu przez operatora wyznaczonego dokumentu elektronicznego w przesyłkę listową (zmiana w art. 144b Ordynacji podatkowej),
3) dostosowaniu art. 294 § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej do przepisów ustawy o działach administracji rządowej poprzez zastąpienie zwrotu „pracownicy Ministerstwa Finansów” zwrotem „pracownicy urzędu obsługującego” ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Od kiedy nowe przepisy
Projektodawcy chcą, aby ustawa weszła w życie 1 kwietnia 2020 r., a zatem tego właśnie dnia wejść ma w życie większość wskazanych zmian (zob. art. 11 projektu; w drodze wyjątku niektóre przepisy mają wejść w życie dopiero 1 stycznia 2021 r.; dotyczy to przede wszystkim przepisów zmieniających stosowane dla celów ustaw o podatku dochodowym PKWiU). Jednakże większość zmian ma być stosowana dopiero do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r. (zob. art. 8 ust. 4 projektu).