Zobacz, jak w praktyce stosować przepisy o wiążącej informacji stawkowej

Dodano: 25 czerwca 2020
kobieta daje dokumenty mężczyźnie

Aby ułatwić podatnikom stosowanie przepisów dotyczących stawek VAT (w szczególności przyporządkowanie stawki VAT do danego towaru lub usługi) oraz zapewnić im stosowną ochronę – wprowadzono wiążącą informację stawkową (WIS). Podatnicy mogą występować o WIS już od 1 listopada 2019 r., chociaż WIS dotyczy zasadniczo stanu prawnego, który zaczyna obowiązywać dopiero w chwili wejścia w życie tych przepisów (tylko WIS w zakresie wydawnictw książkowych, nut, map i wydawnictw prasowych dotyczą stanu prawnego obowiązującego od 1 listopada 2019 r.).

Źródło:

Ministerstwo Finansów

WIS jest nową instytucją, która ułatwi podatnikom stosowanie przepisów dotyczących stawek podatku VAT oraz zapewni im w tym zakresie odpowiednią ochronę. Jest to decyzja wydawana przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Przedmiot WIS

WIS zawiera opis towaru albo usługi, ich odpowiednią klasyfikację [Nomenklatura scalona (CN) lub Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych (PKOB) – dla towarów, Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU) – dla usług)] oraz właściwą stawkę podatku VAT (art. 42a ustawy o VAT).

WIS będzie określała klasyfikację towaru według: CN (odpowiedni dział, pozycja, podpozycja lub kod CN) albo według PKOB (sekcja, dział, grupa lub klasa) albo według PKWiU (dział, grupa, klasa, kategoria, podkategoria lub pozycja), niezbędną do określenia stawki VAT. Poziom szczegółowości klasyfikacji będzie zatem uzależniony od tego, jak szczegółowym symbolem posługuje się ustawa o VAT (art. 42a pkt 2 ustawy o VAT). Jeśli na przykład ustawa o VAT wymienia dwucyfrowy numer działu CN, WIS będzie określała taki właśnie dział CN dla towaru.

Zmiana klasyfikacji produktów mącznych

Chleb chrupki jest klasyfikowany w dziale CN 19 – Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze, w kodzie CN 1905 10 00. Cały dział CN 19 został wymieniony w poz. 12 załącznika nr 10 do ustawy o VAT. Oznacza to, że wszystkie produkty objęte tym działem (w tym również chleb chrupki) są objęte stawką 5%.

WIS zatem w takim przypadku będzie zawierała:

- opis towaru – chleb chrupki (na podstawie opisu przedstawionego przez podatnika we wniosku, np. w zakresie składu czy sposobu produkcji),

- klasyfikację towaru – CN 19,

- stawkę VAT – 5%.

W przypadku gdy stawka VAT nie jest uzależniona od zaklasyfikowania danego towaru lub usługi do odpowiedniej klasyfikacji (CN albo PKOB, albo PKWiU), ale od spełnienia definicji (opisu) zawartej w odpowiednim przepisie ustawy o VAT lub pozycji załącznika do ustawy o VAT, przedmiotem postępowania zakończonego wydaniem WIS będzie ustalenie, czy opisany przez podatnika towar lub usługa spełnia tę definicję.

Otrzymana przez podatnika WIS będzie mogła być również przez niego wykorzystywana na potrzeby stosowania przepisów ustawy o VAT oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie innych niż dotyczące określenia właściwej stawki podatku – np. interpretacja przepisów w zakresie zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących, stosowania mechanizmu podzielonej płatności czy też zakresu zwolnienia od podatku określonego w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT itd. – o stosowaniu których przesądza odpowiednie sklasyfikowanie towaru/usługi według stosownej klasyfikacji (art. 42b ust. 4 ustawy o VAT).

Jeżeli podatnik będzie zainteresowany wykorzystaniem WIS w takich właśnie celach, po wskazaniu we wniosku o wydanie WIS stosownego przepisu w zakresie VAT, otrzyma WIS, w której towar lub usługa zostaną sklasyfikowane na takim poziomie szczegółowości, jakim posługuje się konkretny przepis prawa.

Klasyfikowanie biżuterii artystycznej

Podatnik sprzedający m.in. biżuterię artystyczną z XIX wieku chce wykorzystać WIS do celów związanych ze stosowaniem przepisów dotyczących zwolnienia podmiotowego (art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT). Załącznik nr 12 do ustawy o VAT zawierający katalog towarów, do których nie ma zastosowania zwolnienie podmiotowe od podatku VAT, wymienia w poz. 3: Antyki o wieku przekraczającym 100 lat – wyłącznie biżuteria artystyczna – ex CN 9706 00 00.

WIS zatem w takim przypadku będzie zawierała:

-opis towaru – biżuteria artystyczna z XIX wieku (na podstawie opisu przedstawionego przez podatnika we wniosku),

-klasyfikację towaru – CN 9706 00 00,

-stawkę podatku – 23%,

-wskazanie, że klasyfikacja została wydana do celów stosowania art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT.

Podatnik, który otrzyma taką WIS, będzie pewien, że sprzedając tę konkretną (będącą przedmiotem WIS) biżuterię, nie może korzystać ze zwolnienia od VAT.

WIS będzie dotyczyła 1 towaru albo 1 usługi, albo 1 świadczenia kompleksowego (składającego się z kilku towarów lub usług).

Wniosek o wydanie WIS może zatem dotyczyć wyłącznie:

  • 1 towaru albo
  • 1 usługi, albo
  • 1 świadczenia składającego się z kilku towarów lub usług, które w ocenie wnioskodawcy razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu (czynność kompleksowa) (art. 42b ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT).

Tym samym wnioskodawca składając wniosek (WIS-W), może wybrać (zaznaczyć na formularzu) wyłącznie jedną z ww. możliwości.

Kto może wystąpić o wydanie WIS

WIS jest wydawana na wniosek (art. 42b ust. 1 ustawy o VAT):

1. podatnika posiadającego numer identyfikacji podatkowej (NIP),

2. innego podmiotu niż wyżej wymieniony, dokonującego lub zamierzającego dokonywać czynności, które są objęte WIS,

3. zamawiającego w rozumieniu ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych – w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia ceny w związku z udzielanym zamówieniem publicznym.

Jaki jest zakres ochrony WIS

WIS nie tylko poinformuje podatników o stawce VAT, którą powinni stosować przy sprzedaży towarów i świadczeniu usług – WIS jest również instrumentem o walorze ochronnym. WIS będzie wiązać organ podatkowy wobec podmiotu, dla którego została wydana – w odniesieniu do towaru albo usługi, która jest jej przedmiotem (dotyczy to czynności dokonywanych po dniu, w którym WIS zostanie doręczona) (art. 42c ust. 1 ustawy o VAT).

Zmiana lub uchylenie WIS – skutki dla podatnika

Organ podatkowy nie będzie mógł kwestionować np. wysokości stawki podatkowej stosowanej przez podatnika na podstawie uzyskanej WIS (oczywiście tylko wówczas, gdy towar albo usługa będzie tożsama z opisem zawartym w WIS). W przypadku zmiany albo uchylenia WIS podatnik, dla którego została ona wydana, będzie mógł zastosować się do wydanej dla niego WIS do końca okresu rozliczeniowego następującego po okresie rozliczeniowym, w którym doręczono zmianę albo uchylenie WIS, bądź doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego WIS ze stwierdzeniem jego prawomocności. W tym zakresie znajdzie odpowiednio zastosowanie ochrona taka jak w przypadku interpretacji indywidualnych wydawanych w trybie ustawy – Ordynacja podatkowa (art. 14k–14m tej ustawy).

Moc ochronna WIS

WIS została zmieniona w styczniu 2021 roku (zmiana doręczona podatnikowi w tym samym miesiącu) – podatnik rozliczający się miesięcznie będzie mógł stosować stawkę podatku wynikającą z WIS przed jej zmianą do końca lutego 2021 roku. WIS została zmieniona w styczniu 2021 roku (zmiana doręczona podatnikowi w tym samym miesiącu) – podatnik rozliczający się kwartalnie będzie mógł stosować stawkę podatku wynikającą z WIS przed jej zmianą do końca czerwca 2021 roku.

Z ochrony będą mogli również korzystać podatnicy inni niż adresaci WIS – na warunkach określonych w przepisach rozdziału 1a w dziale VIII ustawy o VAT (art. 42c ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT). WIS bowiem będą mogli posługiwać się również inni podatnicy do celów opodatkowania podatkiem VAT dokonywanych przez nich transakcji – pod warunkiem że przedmiotem tych transakcji będą towary lub usługi tożsame z tymi, które są przedmiotem WIS.

W tym zakresie znajdzie odpowiednio zastosowanie ochrona taka jak w przypadku interpretacji indywidualnych wydawanych w trybie ustawy – Ordynacja podatkowa (art. 14k–14m tej ustawy).

Zapamiętaj! Opisana zasada znajdzie również zastosowanie do klasyfikacji towaru według CN dokonanej w wiążącej iInformacji akcyzowej (WIA) wydanej od 1 listopada 2019 r. dla podatnika lub innego podmiotu, której przedmiotem będzie ten sam towar lub towar tożsamy pod każdym względem z towarem sprzedawanym, zaimportowanym lub też zakupionym wewnątrzwspólnotowo przez innego niż adresat WIA podatnika lub inny podmiot. W takiej sytuacji stosując na potrzeby podatku VAT klasyfikację towaru według CN, wynikającą z WIA, wydanej dla podatnika lub innego podmiotu, będzie można skorzystać z opisanej wyżej ochrony prawnej (art. 42c ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT).

Wygaśnięcie WIS

WIS wygasa z mocy prawa w przypadku zmiany przepisów prawa podatkowego w zakresie VAT odnoszących się do towaru albo usługi będących jej przedmiotem, w wyniku której WIS staje się niezgodna z tymi przepisami. Wygaśnięcie WIS następuje z dniem wejścia w życie przepisów, w wyniku których WIS stała się z nimi niezgodna (art. 42h ust. 1 ustawy o VAT).

Zmiana WIS

WIS może zostać zmieniona przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w następujących przypadkach (art. 42h ust. 2-4 ustawy o VAT):

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej z urzędu zmienia albo uchyla wydaną WIS, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, w tym w wyniku wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 240 § 1 Ordynacji podatkowej.

2. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z urzędu zmienia wydaną WIS, w przypadku gdy nie jest ona zgodna z przepisami prawa w wyniku:

a. przyjęcia zmiany w Nomenklaturze scalonej (CN);

b. przyjęcia przez Komisję Europejską środków w celu określenia klasyfikacji taryfowej towarów;

c. utraty zgodności z interpretacją Nomenklatury scalonej (CN) wynikającą z:

  • not wyjaśniających, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. a tiret drugie rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej,
  • wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej,
  • decyzji klasyfikacyjnych, opinii klasyfikacyjnych lub zmian not wyjaśniających do Nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów, przyjętej przez organizację ustanowioną na podstawie Konwencji o utworzeniu Rady Współpracy Celnej, sporządzonej w Brukseli 15 grudnia 1950 r.;

3. Błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Czy wniosek musi zawierać własne stanowisko, własną propozycję klasyfikacji

Wniosek może zawierać własną propozycję klasyfikacji towaru albo usługi. Nie jest to jednak obowiązkowe. Wystarczy, że wnioskodawca wyczerpująco opisze przedmiot wniosku (towar, usługę albo świadczenie złożone). Wnioskodawca ma jednak obowiązek wskazania klasyfikacji, według której mają być klasyfikowane towar lub usługa. Organ wydający WIS nie jest jednak związany zaproponowaną klasyfikacją przez wnioskodawcę – po analizie zebranego materiału zaklasyfikuje przedmiot wniosku według odpowiedniej klasyfikacji i określi właściwą stawkę podatku.

Czym się różni WIS od interpretacji indywidualnej

WIS ma wskazywać podatnikowi właściwą dla danego towaru albo usługi, albo świadczenia złożonego stawkę podatku VAT w powiązaniu z właściwą klasyfikacją tego towaru albo usługi, albo świadczenia złożonego według stosownej klasyfikacji. W tym znaczeniu WIS jest instrumentem łączącym w pewnym zakresie cechy opinii klasyfikacyjnych (wydawanych dotychczas przez GUS) z interpretacjami indywidualnymi (wydawanymi w trybie ustawy – Ordynacja podatkowa). WIS wskaże prawidłową stawkę VAT dla towaru albo usługi, albo świadczenia złożonego. W zakresie objętym WIS nie są zatem wydawane interpretacje indywidualne w trybie ustawy – Ordynacja podatkowa.

W wielu przypadkach określenie prawidłowej stawki podatku dla towaru lub usługi wiąże się z wcześniejszym wyeliminowaniem możliwości zastosowania w danej sytuacji zwolnienia od podatku. Ponadto z wnioskiem o wydanie WIS może wystąpić podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego, tj. zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. Kwestie zwolnień od podatku nie będą jednak przedmiotem WIS. Każda WIS będzie zawierała zastrzeżenie, że ustalona w niej stawka VAT ma zastosowanie wyłącznie w przypadku, w którym nie ma zastosowania zwolnienie z podatku VAT.

PKOB a WIS

Dostawa budynku mieszkalnego jednorodzinnego (sklasyfikowanego według PKOB w dziale 11) może być objęta zwolnieniem od podatku o spełnieniu określonych w ustawie warunków, tj., gdy nie jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim lub pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Gdy nie są spełnione warunki do zwolnienia, dostawa takiego budynku opodatkowana jest przy zastosowaniu właściwej stawki podatku VAT.

WIS będzie zawierała klasyfikację budynku według PKOB oraz stawkę podatku – nie będzie natomiast w ramach postępowania o wydanie WIS badana możliwość zastosowania zwolnienia od podatku. W zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku będzie można wystąpić o interpretację indywidualną.

Produkty rolne a WIS

Dostawa produktów rolnych – np. warzywa, owoce, zboża itd. dokonywana przez rolnika ryczałtowego objęta jest zwolnieniem od podatku (o ile pochodzą one z jego własnych upraw). WIS będzie zawierała klasyfikację danego towaru (produktu rolnego) według CN oraz stawkę podatku – nie będzie natomiast w ramach postępowania o wydanie WIS badana możliwość zastosowania zwolnienia od podatku. W zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku będzie można wystąpić o interpretację indywidualną.

Świadczenie kompleksowe a WIS

W przypadku świadczenia kompleksowego, którego świadczeniem głównym jest usługa ubezpieczeniowa, która jest objęta zwolnieniem od podatku, WIS będzie zawierała jedynie klasyfikację tej usługi ubezpieczeniowej według PKWiU oraz stawkę podatku. Nie będzie natomiast w ramach postępowania o wydanie WIS badana możliwość zastosowania zwolnienia od podatku. W zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku będzie można jednak wystąpić o interpretację indywidualną.

Doradca VAT, Nr 219

Doradca VAT, Nr 219
Dostępny w wersji elektronicznej