Sprawdź, czy łatwiej zastosować korektę in minus w 2021 roku

Ze znowelizowanego art. 29a ust. 13 ustawy o VAT wynika, że w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją.

W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał. Nowelizacja budziła pewne kontrowersje, ale trzeba zwrócić uwagę na pewne jej pozytywne strony. Otóż moim zdaniem, pewien wyjątek staje się regułą.

Po pierwsze – dotychczas podatnik musiał uzyskać potwierdzenie odbioru faktury korygującej. Po drugie – dopiero gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej, ale z posiadanej dokumentacji wynikało, że „nabywca towaru lub usługobiorca wie, iż transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej” – można było dokonać korekty in minus (ale i tak wiązało się to z pewnym poślizgiem czasowym).

Po trzecie wreszcie, spoglądając na nowy stan prawny, nasuwa się spostrzeżenie, iż wygląda to tak, jak gdyby jedynym warunkiem zastosowania stawki 0% w WDT były warunki tzw. „ostatniej szansy” z art. 42 ust. 11 ustawy o VAT (np. korespondencja handlowa).

Jak wskazywano w uzasadnieniu do nowelizacji: „(…) Przy założeniu odejścia od wymogu posiadania potwierdzenia odbioru faktur korygujących, zasadnicze znaczenie zyskają inne dowody dokumentujące obniżenie podstawy opodatkowania, przykładowo dokumenty handlowe, w tym aneksy do umów, korespondencja handlowa, dowody zapłaty, kompensaty itp., które potwierdzają, że obie strony transakcji znają i akceptują nowe, zmienione warunki transakcji.

Celem projektowanego rozwiązania jest odformalizowanie procesu uzgodnienia dostarczenia do odbiorcy faktury korygującej jako warunku potwierdzającego możliwość obniżenia podstawy opodatkowania u wystawcy faktury.

Jednocześnie niemożliwe jest wskazanie w ustawie katalogu dokumentów, które potwierdzałyby uzgodnienie nowych warunków transakcji, ponieważ mogłoby to zawęzić rodzaje dokumentów stanowiących takie potwierdzenie”.

„(…) Przykładowo, w zależności od przyjętych zwyczajów we współpracy między kontrahentami, może to być, jak wskazano, zarówno korespondencja mailowa, jak i aneks do umowy, albo inny dokument handlowy potwierdzający uzgodnienie warunków transakcji, w tym potwierdzenie dokonania nabywcy zwrotu zapłaty lub kompensaty skorygowanej wartości transakcji.

Natomiast do oceny zgromadzonej dokumentacji powinny być stosowane ogólne zasady oceny dowodów wynikające z przepisów ustawy Ordynacja podatkowa.

Uzgodnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania określonych w fakturze to takie uzgodnienie, jakie u dostawcy powoduje obowiązek obniżenia podstawy opodatkowania w fakturze korygującej, przez co sama faktura korygująca musi być zgodna z dokumentami potwierdzającymi uzgodnienie tych warunków. Uzgodnienie warunków oznacza zgodne oświadczenie woli obydwu stron, wobec czego także nabywca powinien być w posiadaniu tych dokumentów. Możliwość powołania się na nie w razie potrzeby przed organem podatkowym byłaby istotna przede wszystkim dla tych podatników, u których okres oczekiwania na potwierdzenia odbioru faktur korygujących jest wydłużony”.

Dodatkowo trudno podważyć fakt, że w ostatnich kilku latach praktyka organów podatkowych (wynikająca np. z udzielanych interpretacji) była dość łagodna dla przedsiębiorców, mających trudności z uzyskaniem potwierdzenia odbioru faktury korygującej – fiskus tolerował często właśnie np. korespondencję mailową, dowody z przelewów bankowych, kompensat itp.